Guru Granth Sahib Page 1162 - Kabir Sahib

Beyond All Deities: Kabir Sahib’s Description of the Supreme God in Sri Guru Granth Sahib (Ang 1162)

In Ang 1162, Sant Kabir Sahib presents an extraordinary description of the Supreme God, a power so vast that millions of Brahma, Vishnu, Shiva, Durga, Indra, and all cosmic forces stand in service to Him.

Who is truly Supreme?

Kabir Sahib makes it clear that the Supreme God is not one among many gods, nor limited to the trinity or celestial deities. Instead, He is the Lord of all gods, beyond birth and death, beyond Kaal, and beyond the reach of even the Vedas and Puranas.

Kabir Sahib further rejects dependence on lesser deities and declares exclusive devotion to the One Supreme Lord, who alone can grant Abhay Pad—the fearless, eternal state.

This article examines Ang 1162 verse by verse, revealing how it describes the grandeur of Supreme God.

Punjabi (Gurmukhi)

Sri Guru Granth Sahib – Page 1162

ਕੋਟਿ ਸੂਰ ਜਾ ਕੈ ਪਰਗਾਸ ॥
ਕੋਟਿ ਮਹਾਦੇਵ ਅਰੁ ਕਬਿਲਾਸ ॥
ਦੁਰਗਾ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਮਰਦਨੁ ਕਰੈ ॥
ਬ੍ਰਹਮਾ ਕੋਟਿ ਬੇਦ ਉਚਰੈ ॥੧॥

ਜਉ ਜਾਚਉ ਤਉ ਕੇਵਲ ਰਾਮ ॥
ਆਨ ਦੇਵ ਸਿਉ ਨਾਹੀ ਕਾਮ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

ਕੋਟਿ ਚੰਦ੍ਰਮੇ ਕਰਹਿ ਚਰਾਕ ॥
ਸੁਰ ਤੇਤੀਸਉ ਜੇਵਹਿ ਪਾਕ ॥
ਨਵ ਗ੍ਰਹ ਕੋਟਿ ਠਾਢੇ ਦਰਬਾਰ ॥
ਧਰਮ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਪ੍ਰਤਿਹਾਰ ॥੨॥

ਪਵਨ ਕੋਟਿ ਚਉਬਾਰੇ ਫਿਰਹਿ ॥
ਬਾਸਕ ਕੋਟਿ ਸੇਜ ਬਿਸਥਰਹਿ ॥
ਸਮੁੰਦ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੇ ਪਾਨੀਹਾਰ ॥
ਰੋਮਾਵਲਿ ਕੋਟਿ ਅਠਾਰਹ ਭਾਰ ॥੩॥

ਕੋਟਿ ਕਮੇਰ ਭਰਹਿ ਭੰਡਾਰ ॥
ਕੋਟਿਕ ਲਖਿਮੀ ਕਰੈ ਸੀਗਾਰ ॥
ਕੋਟਿਕ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਬਹੁ ਹਿਰਹਿ ॥
ਇੰਦ੍ਰ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੇ ਸੇਵਾ ਕਰਹਿ ॥੪॥

ਛਪਨ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਪ੍ਰਤਿਹਾਰ ॥
ਨਗਰੀ ਨਗਰੀ ਖਿਅਤ ਅਪਾਰ ॥
ਲਟ ਛੂਟੀ ਵਰਤੈ ਬਿਕਰਾਲ ॥
ਕੋਟਿ ਕਲਾ ਖੇਲੈ ਗੋਪਾਲ ॥੫॥

ਕੋਟਿ ਜਗ ਜਾ ਕੈ ਦਰਬਾਰ ॥
ਗੰਧ੍ਰਬ ਕੋਟਿ ਕਰਹਿ ਜੈਕਾਰ ॥
ਬਿਦਿਆ ਕੋਟਿ ਸਭੈ ਗੁਨ ਕਹੈ ॥
ਤਊ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਲਹੈ ॥੬॥

ਬਾਵਨ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਰੋਮਾਵਲੀ ॥
ਰਾਵਨ ਸੈਨਾ ਜਹ ਤੇ ਛਲੀ ॥
ਸਹਸ ਕੋਟਿ ਬਹੁ ਕਹਤ ਪੁਰਾਨ ॥
ਦੁਰਜੋਧਨ ਕਾ ਮਥਿਆ ਮਾਨੁ ॥੭॥

ਕੰਦ੍ਰਪ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਲਵੈ ਨ ਧਰਹਿ ॥
ਅੰਤਰ ਅੰਤਰਿ ਮਨਸਾ ਹਰਹਿ ॥
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਸੁਨਿ ਸਾਰਿਗਪਾਨ ॥
ਦੇਹਿ ਅਭੈ ਪਦੁ ਮਾਂਗਉ ਦਾਨ ॥੮॥੨॥੧੮॥੨੦॥

---

Hindi (Devanagari)

कोटि सूर जा कै परगास ॥
कोटि महादेव अरु काबिलास ॥
दुर्गा कोटि जा कै मरदनु करै ॥
ब्रहमा कोटि वेद उचरै ॥१॥

जउ जाचउ तउ केवल राम ॥
आन देव सिउ नाही काम ॥१॥ रहाउ ॥

कोटि चंद्रमे करहि चराक ॥
सुर तेतीसउ जेवहि पाक ॥
नव ग्रह कोटि ठाढ़े दरबार ॥
धरम कोटि जा कै प्रतिहार ॥२॥

पवन कोटि चउबारे फिरहि ॥
बासक कोटि सेज बिसथरहि ॥
समुंद कोटि जा के पानीहार ॥
रोमावलि कोटि अठारह भार ॥३॥

कोटि कमेर भरहि भंडार ॥
कोटिक लक्ष्मी करै सिंगार ॥
कोटिक पाप पुण्य बहु हिरहि ॥
इंद्र कोटि जा के सेवा करहि ॥४॥

छपन कोटि जा कै प्रतिहार ॥
नगरी नगरी ख्यात अपार ॥
लट छूटी वरतै विकराल ॥
कोटि कला खेलै गोपाल ॥५॥

कोटि जग जा कै दरबार ॥
गंधर्व कोटि करहि जयकार ॥
विद्या कोटि सभै गुण कहै ॥
तऊ पारब्रह्म का अंत न लहै ॥६॥

बावन कोटि जा कै रोमावली ॥
रावण सेना जह ते छली ॥
सहस कोटि बहु कहत पुराण ॥
दुर्योधन का मथिया मान ॥७॥

कंदर्प कोटि जा कै लवै न धरहि ॥
अंतर अंतरि मनसा हरहि ॥
कहि कबीर सुन सारिगपान ॥
देहि अभय पदु मांगउ दान ॥८॥२॥१८॥२०॥

---

ਕੋਟਿ ਸੂਰ ਜਾ ਕੈ ਪਰਗਾਸ ॥
कोटि सूर जा कै परगास ॥
Kot soor jaa kae pargaas.
Millions of suns shine for Him,

ਕੋਟਿ ਮਹਾਦੇਵ ਅਰੁ ਕਬਿਲਾਸ ॥
कोटि महादेव अरु कबिलास ॥
Kot mahaadev ar kabilaas.
millions of Shivas and Kailash mountains.

ਦੁਰਗਾ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਮਰਦਨੁ ਕਰੈ ॥
दुरगा कोटि जा कै मरदनु करै ॥
Durga kot jaa kae mardan karae.
Millions of Durga goddesses massage His Feet.

ਬ੍ਰਹਮਾ ਕੋਟਿ ਬੇਦ ਉਚਰੈ ॥੧॥
ब्रहमा कोटि बेद उचरै ॥१॥
Barahmaa kot bed uchrae. ||1||
Millions of Brahmas chant the Vedas for Him. ||1||

ਜਉ ਜਾਚਉ ਤਉ ਕੇਵਲ ਰਾਮ ॥
जउ जाचउ तउ केवल राम ॥
Jao jaachao tao keval raam.
When I beg, I beg only from the Lord.

ਆਨ ਦੇਵ ਸਿਉ ਨਾਹੀ ਕਾਮ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
आन देव सिउ नाही काम ॥१॥ रहाउ ॥
Aan dev sio naahee kaam. ||1|| rahaao.
I have nothing to do with any other deities. ||1||Pause||

ਕੋਟਿ ਚੰਦ੍ਰਮੇ ਕਰਹਿ ਚਰਾਕ ॥
कोटि चंद्रमे करहि चराक ॥
Kot chandarme karahi charaak.
Millions of moons twinkle in the sky.

ਸੁਰ ਤੇਤੀਸਉ ਜੇਵਹਿ ਪਾਕ ॥
सुर तेतीसउ जेवहि पाक ॥
Sur teteesao jeveh paak.
Three hundred thirty million gods eat the Lord’s offerings.

ਨਵ ਗ੍ਰਹ ਕੋਟਿ ਠਾਢੇ ਦਰਬਾਰ ॥
नव ग्रह कोटि ठाढे दरबार ॥
Nav garah kot thaade darbaar.
The nine stars, a million times over, stand at His Door.

ਧਰਮ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਪ੍ਰਤਿਹਾਰ ॥੨॥
धरम कोटि जा कै प्रतिहार ॥२॥
Dharam kot jaa kae partihaar. ||2||
Millions of Righteous Judges of Dharma are His gate-keepers. ||2||

ਪਵਨ ਕੋਟਿ ਚਉਬਾਰੇ ਫਿਰਹਿ ॥
पवन कोटि चउबारे फिरहि ॥
Pavan kot chaubaare fireh.
Millions of winds blow around Him in the four directions.

ਬਾਸਕ ਕੋਟਿ ਸੇਜ ਬਿਸਥਰਹਿ ॥
बासक कोटि सेज बिसथरहि ॥
Baasak kot sej bisathrahi.
Millions of serpents prepare His bed.

ਸਮੁੰਦ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੇ ਪਾਨੀਹਾਰ ॥
समुंद कोटि जा के पानीहार ॥
Samund kot jaa ke paaneehaar.
Millions of oceans are His water-carriers.

ਰੋਮਾਵਲਿ ਕੋਟਿ ਅਠਾਰਹ ਭਾਰ ॥੩॥
रोमावलि कोटि अठारह भार ॥३॥
Romaaval kot athaarah bhaar. ||3||
The eighteen million loads of vegetation are His Hair. ||3||

ਕੋਟਿ ਕਮੇਰ ਭਰਹਿ ਭੰਡਾਰ ॥
कोटि कमेर भरहि भंडार ॥
Kot kamer bhareh bhandaar.
Millions of treasurers fill His Treasury.

ਕੋਟਿਕ ਲਖਿਮੀ ਕਰੈ ਸੀਗਾਰ ॥
कोटिक लखिमी करै सीगार ॥
Kotik lakhmee karae seegaar.
Millions of Lakshmis adorn themselves for Him.

ਕੋਟਿਕ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਬਹੁ ਹਿਰਹਿ ॥
कोटिक पाप पुंन बहु हिरहि ॥
Kotik paap punn baho hireh.
Many millions of vices and virtues look up to Him.

ਇੰਦ੍ਰ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੇ ਸੇਵਾ ਕਰਹਿ ॥੪॥
इंद्र कोटि जा के सेवा करहि ॥४॥
Indar kot jaa ke sevaa karahi. ||4||
Millions of Indras serve Him. ||4||

ਛਪਨ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਪ੍ਰਤਿਹਾਰ ॥
छपन कोटि जा कै प्रतिहार ॥
Chhapan kot jaa kae partihaar.
Fifty-six million clouds are His.

ਨਗਰੀ ਨਗਰੀ ਖਿਅਤ ਅਪਾਰ ॥
नगरी नगरी खिअत अपार ॥
Nagree nagree khiat apaar.
In each and every village, His infinite fame has spread.

ਲਟ ਛੂਟੀ ਵਰਤੈ ਬਿਕਰਾਲ ॥
लट छूटी वरतै बिकराल ॥
Lat chhootee vartae bikraal.
Wild demons with disheveled hair move about.

ਕੋਟਿ ਕਲਾ ਖੇਲੈ ਗੋਪਾਲ ॥੫॥
कोटि कला खेलै गोपाल ॥५॥
Kot kalaa khelae gopaal. ||5||
The Lord plays in countless ways. ||5||

ਕੋਟਿ ਜਗ ਜਾ ਕੈ ਦਰਬਾਰ ॥
कोटि जग जा कै दरबार ॥
Kot jag jaa kae darbaar.
Millions of charitable feasts are held in His Court,

ਗੰਧ੍ਰਬ ਕੋਟਿ ਕਰਹਿ ਜੈਕਾਰ ॥
गंध्रब कोटि करहि जैकार ॥
Gandharab kot karahi jaekaar.
and millions of celestial singers celebrate His victory.

ਬਿਦਿਆ ਕੋਟਿ ਸਭੈ ਗੁਨ ਕਹੈ ॥
बिदिआ कोटि सभै गुन कहै ॥
Bidiaa kot sabhae gun kahae.
Millions of sciences all sing His Praises.

ਤਊ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਲਹੈ ॥੬॥
तऊ पारब्रहम का अंतु न लहै ॥६॥
Taoo paarbarahm kaa ant na lahae. ||6||
Even so, the limits of the Supreme Lord God cannot be found. ||6||

ਬਾਵਨ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਰੋਮਾਵਲੀ ॥
बावन कोटि जा कै रोमावली ॥
Baavan kot jaa kae romaavalee.
Rama, with millions of monkeys,

ਰਾਵਨ ਸੈਨਾ ਜਹ ਤੇ ਛਲੀ ॥
रावन सैना जह ते छली ॥
Raavan saenaa jah te chhalee.
conquered Raawan’s army.

ਸਹਸ ਕੋਟਿ ਬਹੁ ਕਹਤ ਪੁਰਾਨ ॥
सहस कोटि बहु कहत पुरान ॥
Sahas kot baho kahat puraan.
Billions of Puranas greatly praise Him;

ਦੁਰਜੋਧਨ ਕਾ ਮਥਿਆ ਮਾਨੁ ॥੭॥
दुरजोधन का मथिआ मानु ॥७॥
Durjodhan kaa maṫhiaa maan. ||7||
He humbled the pride of Duyodhan. ||7||

ਕੰਦ੍ਰਪ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਲਵੈ ਨ ਧਰਹਿ ॥
कंद्रप कोटि जा कै लवै न धरहि ॥
Kandarap kot jaa kae lavae na dhareh.
Millions of gods of love cannot compete with Him.

ਅੰਤਰ ਅੰਤਰਿ ਮਨਸਾ ਹਰਹਿ ॥
अंतर अंतरि मनसा हरहि ॥
Antar antar mansaa hareh.
He steals the hearts of mortal beings.

ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਸੁਨਿ ਸਾਰਿਗਪਾਨ ॥
कहि कबीर सुनि सारिगपान ॥
Kahi Kabeer sun saarigpaan.
Says Kabir, please hear me, O Lord of the World.

ਦੇਹਿ ਅਭੈ ਪਦੁ ਮਾਂਗਉ ਦਾਨ ॥੮॥੨॥੧੮॥੨੦॥
देहि अभै पदु मांगउ दान ॥८॥२॥१८॥२०॥
Deh abhae pad maangao daan. ||8||2||18||20||
I beg for the blessing of fearless dignity. ||8||2||18||20||

---